Wil je als gemeente van betekenis zijn voor de mensen in je dorp of wijk? Kerk zijn voor én in je buurt? De protestantse gemeente Leersum heeft daarvoor een mooi initiatief bedacht: Samen soepen! Mensen bij elkaar brengen rond een pan soep. En het werkt! Ik soep, jij soept, wij soepen – als het aan Leersum ligt, wordt dit een werkwoord wat heel Nederland gaat gebruiken.
Het begon allemaal toen de protestantse gemeente Leersum (Michaëlkerk) zich de vraag stelde: hoe kunnen we meer naar buiten treden? Ds. Pieter Goedendorp vroeg zich af: wat merkt het dorp ervan dat deze kerk er is?
Zorgen voor verbinding
Wim Bezemer, voorzitter van de kerkenraad, vertelt: ‘We wilden ons laten zien in het dorp, als gemeente van Christus. We hebben niet te klagen over het aantal bezoekers van onze kerkdiensten, maar de tijd dat de kerk een vanzelfsprekende factor was, is voorbij. Als kerk moet je veel meer je gezicht laten zien.’ Scriba Ina Wolff vult aan: ‘We vinden het belangrijk dat onze geloofsgemeenschap voor elkaar en voor de omringende samenleving van betekenis is. Als dorpskerk (die letterlijk in het centrum van het dorp staat) zijn we voortdurend op zoek naar manieren om te verbinden en te laten zien wie we zijn. Zo ontstond het idee om op Dankdag een open dorpsmaaltijd te organiseren en daarmee ook uiting te geven aan wat die dag inhoudt: in dankbaarheid delen wat je kreeg.’
Bij elkaar rond een pan soep
Vijf jaar geleden schoof ds. Pieter Goedendorp aan bij een avond van de gemeente Utrechtse Heuvelrug. Daar kwamen dorpsbewoners bij elkaar die op één of andere manier betrokken waren bij activiteiten in het sociale domein, om na te denken over de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Hij raakte in gesprek met Anne-Marie Zwanink, een bij de opbouw van het dorp betrokken bewoonster, en ook het dorpsmaaltijd-idee kwam ter tafel. Zwanink bleek ook al een tijdje op een concept te broeden: breng mensen bij elkaar rond een pan soep. Ze sloegen de handen ineen en op de avond van Dankdag 2014 werd de eerste Dorpssoep gehouden. Honderden belangstellenden meldden zich op ontmoetingsplekken in het dorpshuis, het winkelcentrum en de oude dorpskerk, waar zij getrakteerd werden op soep en broodjes.
Soep op startzondag
Dat smaakte naar meer, vertellen Wim Bezemer en Ina Wolff. ‘De stichting Samen aan de Soep werd opgericht en daarna hebben wij als kerk een stapje terug gedaan: Wij zijn nu één van de soepplekken. Ieder jaar tijdens de kerstmarkt kunnen bezoekers bij ons soep eten en de kerk inlopen, waar diverse koren optreden. Ook op een startzondag hebben we buurtbewoners uitgenodigd voor een kopje soep. Van dorpsgenoten horen we dat ze nog nooit in deze veertiende-eeuwse kerk waren geweest, dus die opzet is gelukt. We willen dat de mensen hier een beetje thuiskomen. Dat ze zien dat we geen select groepje zijn, geen geheimzinnige club die het alleen onderling gezellig heeft.’ Om dezelfde reden lopen er ook andere projecten, zoals een eetcafé, een ‘papa-en-mama-café’ en de openstelling van de kerk tijdens de wekelijkse vrijdagmarkt.
Anne-Marie Zwanink van stichting Samen Soepen vertelt: ‘Het loopt, en dat komt mede door ons uitgangspunt “Hou het simpel”. Soep is gezond en betaalbaar. Iedereen kan soep maken. Soep is gemakkelijker te realiseren dan een barbecue of een ontbijt. Het werkt verbindend, de bezoekers komen vanzelf – en als mensen daartoe niet in staat zijn, dan brengen we de soep bij ze. Met onze mobiele soepkraam komen we op diverse locaties, zoals zorgcentra. Iedereen hoort erbij. Een deel van de verbinding ontstaat tijdens het eten, een ander belangrijk deel ontstaat vooraf bij het organiseren van de samenwerking.
Gezamenlijke aanpak
Daarnaast is het betrekken van netwerken een belangrijk ingrediënt. We adviseren altijd om samenwerking te zoeken en lokale ondernemers bij de soep te betrekken. We zien dat de plaatselijke slager en groenteboer willen helpen met de ingrediënten.
Het is goed als het organiseren van een dorpssoep niet blijft hangen bij één vereniging. Daarom hebben we de Dorpssoeplepel die steeds wordt doorgegeven aan de volgende club die de Dorpssoep houdt. Intussen zijn er buurt- en andere samensoepen in heel Nederland. Onze hoop is dat de soep zich als een olievlek over Nederland verspreidt. Heel Nederland samen aan de soep!’
Zelf aan de slag als Kerk in de buurt
Buurtsoep is een van de vijf initiatieven van Kerk in de buurt. Wil je zelf aan de slag met samen soepen, download dan de praktische startgids en de gids Buurtsoep. Aan de hand van de startgids ontdek je hoe jouw buurt eruit ziet en wat past bij jullie gemeente. De gids Buurtsoep reikt bouwstenen aan om als kerk een eigen Buurtsoep te organiseren.
Voor nog meer praktische tips kun je gebruik maken van het handboek ‘Samen soepen’ van de gelijknamige stichting.
Kerk in de Buurt is een gezamenlijk initiatief van de Protestantse Kerk Nederland, Kerk in Actie, de Christelijke Gereformeerde Kerk, Nederlands Gereformeerde Kerk en de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt. Meer informatie en aanvragen van de gratis gidsen kan via www.kerkindebuurt.nl.
De komende tijd zijn er ook startavonden voor kerken die zich in willen zetten in hun buurt. Opgeven kan via deze link.
